دیابت بارداری شایع تر از آن است که تصور می کنید. در مورد افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند بیشتر بدانید، به علاوه این که در صورت تشخیص می توانید خود و کودک خود را سالم نگه دارید.
آیا پزشک شما دیابت بارداری را تشخیص داده است؟ گرچه ممکن است در ابتدا احساس طاقت فرسایی کند، دیابت حاملگی بسیار شایع تر از آن است که فکر می کنید.
بدانید که با نظارت و درمان دقیق می توان دیابت بارداری را کنترل کرد و هم چنین بارداری ایمن و سالمی داشته باشید. در نظر داشته باشید که با ابتلا به دیابت در بارداری شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که شرایط بارداری پر خطر را تجربه می کنند.
دیابت بارداری چیست؟
دیابت بارداری نوعی دیابت است که فقط در دوران بارداری ظاهر می شود.
طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری بین 6 تا 9 درصد زنان باردار به دیابت بارداری مبتلا می شوند.
چه عواملی باعث دیابت بارداری می شوند؟
انسولین هورمونی است که در پانکراس تولید می شود و متابولیسم چربی ها و کربوهیدرات های بدن را تنظیم می کند و به بدن کمک می کند تا قند به انرژی تبدیل شود.
دیابت حاملگی زمانی اتفاق می افتد که هورمون های موجود در جفت انسولین را مسدود کرده و از تنظیم موثر قند خون در بارداری در بدن جلوگیری می کنند.
این باعث افزایش قند خون می شود که می تواند به اعصاب، رگ های خونی و اندام های بدن آسیب برساند.
دیابت بارداری معمولاً چه زمانی شروع می شود؟
دیابت بارداری معمولاً بین هفته 24 و هفته 28 بارداری ارزیابی می شود.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر دیابت بارداری هستند؟
در حالی که محققان مطمئن نیستند که چرا برخی از زنان به دیابت بارداری مبتلا می شوند در حالی که برخی دیگر به این بیماری مبتلا نمی شوند، آن ها می دانند که ممکن است در معرض خطر بیشتری باشید اگر:
- شما اضافه وزن دارید داشتن BMI 30 یا بیشتر در حاملگی یکی از رایج ترین عوامل خطر دیابت بارداری است، زیرا وزن اضافی بر توانایی انسولین در کنترل سطح قند خون تأثیر می گذارد.
- سطح چربی شکمی شما بالاتر است. تحقیقی که در مجله معتبر انجمن دیابت آمریکا منتشر شد نشان داد زنانی که در سه ماهه اول بارداری دارای سطح بالاتری از چربی شکم هستند ممکن است بعداً به دیابت بارداری مبتلا شوند.
- شما پیرتر هستید پزشکان متذکر شده اند که زنان بالای 25-30 سال در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این عارضه هستند و با افزایش سن این خطر بیشتر می شود.
- اگر سابقه خانوادگی دارید. اگر دیابت در خانواده، به ویژه در هر یک از بستگان درجه یک شما وجود داشته باشد، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری خامشو و گاهی هم خطرناک باشید.
- تحقیقات نشان داده است اغلب افراد بارداری که سیاه پوست، بومی آمریکایی، اسپانیایی تبار، آسیای جنوبی یا شرقی یا جزیره اقیانوس آرام هستند نیز ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری باشند.
- اگر سابقه شخصی ابتلا به این بیماری در دوره های قبلی بارداری دارید. تحقیقات نشان می دهد که احتمال ابتلا به آن در بارداری بعدی مجدداً بیشتر است.
- برخی تحقیقات نشان داده است که چون شما در حالت استراحت در رختخواب کم تحرک هستید ، به احتمال زیاد وزن بارداری بیشتری خواهید داشت و بنابراین احتمال بروز دیابت در بارداری بیشتر است.
- اگر یک بیماری پزشکی مرتبط با توسعه دیابت دارید. این می تواند شامل سندرم متابولیک، سندرم تخمدان پلی کیستیک، فشار خون بالا یا بیماری های قلبی عروقی باشد.
- چنانچه چند قلو باردار باشید. حمل بیش از یک نوزاد ممکن است خطر ابتلا به عارضه را افزایش دهد.
- جالب است بدانید که در ایالات متحده حدود 90 درصد از زنان باردار حداقل یک عامل خطر ابتلا به دیابت بارداری دارند، به همین دلیل تصور می شود غربالگری جهانی عملی ترین رویکرد است.
علائم دیابت بارداری چیست؟
اکثر زنان مبتلا به دیابت حاملگی هیچ علامتی ندارند، اگرچه تعداد کمی از آن ها که دیابت آشکار دارند ممکن است تجربه کنند:
- تشنگی غیرمعمول
- تکرر ادرار به مقدار زیاد (متمایز از ادرار مکرر اما معمولاً سبک در اوایل بارداری)
- احساس خستگی (که تشخیص آن از خستگی طبیعی بارداری ممکن است دشوار باشد)
- وجود قند در ادرار (در یک مراجعه معمول پزشک تشخیص داده می شود)
چگونه دیابت بارداری تشخیص داده می شود؟
احتمالاً تاکنون متوجه شده اید که پزشک در هر ویزیت مطب از شما نمونه ادرار می خواهد. این بخشی از بررسی قند در ادرار است ، که می تواند نشانه ای از دیابت بارداری باشد (اگرچه یک غربالگری مثبت لزوماً به معنای ابتلا به دیابت بارداری نیست).
علاوه بر این، دولت ایالات متحده اکنون توصیه می کند که همه زنان باردار به طور خاص از نظر دیابت بارداری غربالگری شوند. بین هفته 24 و 28 بارداری، پزشک شما آزمایش غربالگری گلوکز را انجام می دهد، جایی که یک مایع قندی می نوشید و یک ساعت بعد خون شما گرفته می شود.
اگر عمل خون شما میزان قند زیادی را بالا ببرد، پزشک شما را مجبور می کند یک آزمایش تحمل گلوکز سه ساعته انجام دهید تا مشخص کند آیا به دیابت بارداری مبتلا هستید یا خیر؟
تاثیر دیابت در بارداری بر مادر و جنین
با درمان مناسب و نظارت منظم توسط پزشک، دیابت حاملگی قابل کنترل است و برای شما یا کودک شما مضر نیست. اما اگر دیابت در بارداری درمان نشود، و قند بیش از حد در خون مادر و کودک گردش یابد، مشکلات احتمالی مادر و کودک جدی است.
زنانی که مبتلا به کنترل نشده هستند، در معرض خطر داشتن یک نوزاد خیلی بزرگ هستند (وضعیتی به نام اختلالات ماکروزومی)، زایمان را دشوارتر می کند. آن ها همچنین در معرض خطر ابتلا به پره اکلامپسی و مرده زایی نیز هستند.
و از آن جا که دیابت حاملگی عارضه بارداری در نظر گرفته می شود، زنان باردار مبتلا به آن ممکن است بیشتر القا شوند، زیرا اکثر پزشکان اجازه نمی دهند بارداری آن ها از تاریخ موعد گذشته پیشرفت کند.
دیابت کنترل نشده همچنین می تواند منجر به مشکلات احتمالی کودک از جمله زردی، مشکلات تنفسی و پایین آمدن سطح قند خون برای کودک شود. در اواخر زندگی، کودک ممکن است در معرض خطر چاقی و دیابت نوع 2 باشد.
اما بخاطر داشته باشید، این تأثیرات منفی بالقوه در مورد مادرانی که توصیه های پزشکان خود را برای کنترل قند خون خود دنبال می کنند اعمال نمی شود.
پیشگیری بهتر از درمان
اگر تنها عوامل خطر ابتلا به دیابت حاملگی سابقه خانوادگی بیماری و یا سن بالای مادر است، ممکن است برای جلوگیری از احتمال ابتلا به این بیماری دیگر کاری نتوانید انجام دهید.
اما اگر اضافه وزن دارید، از یک رژیم غذایی متعادل استفاده نکنید یا به طور منظم ورزش نکنید، پذیرش چند عادت سالم می تواند تفاوت زیادی ایجاد کند.
مراحل زیر می تواند تأثیر زیادی در کاهش خطر ابتلا به دیابت بارداری و دیابت نوع 2، چه قبل از بارداری و چه در دوران بارداری داشته باشد:
فعالیت کنید با انگیزه کودک خود در راه ، اکنون زمان بسیار خوبی برای شروع یک برنامه تناسب اندام است. تمرین زیر نظر پزشک – حتی یک پیاده روی 15 دقیقه ای بعد از ناهار و شام به بدن شما اجازه می دهد گلوکز را بدون انسولین که بدن شما به طور معمول تولید می کند بسوزاند. این یک روش عالی برای کنترل قند خون است.
رژیم غذایی سالم داشته باشید. اکنون با ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی، نه تنها از شما و کودک در دوران بارداری محافظت می شود، بلکه به شما در ایجاد عادت های غذایی بهتر برای زندگی کمک می کند. رژیم غذایی متعادل و مملو از انواع میوه ها و سبزیجات را مصرف کنید. پروتئین لاغر و سالم و کربوهیدرات های پیچیده با هدف محدود کردن چربی، به ویژه چربی های اشباع و ترانس (غذاهایی مانند: کره، روغن نخل و نارگیل، پنیر و گوشت های فرآوری شده) سعی کنید از مصرف غذاهای شیرین و فرآوری شده خودداری کنید. به گزینه های پر فیبر و کم چربی (غلات سبوس دار، لبنیات کم چرب، گوشت قرمز بدون چربی، مرغ، حبوبات و ماهی) فکر کنید و قسمت های خود را تماشا کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مقدار غذایی که باید از هر گروه غذایی بخورید و چه بخشی از آن را انتخاب کنید، می توانید به بهترین متخصص زنان و زایمان در شهر محل سکونت تان مراجعه کنید.
با کمک پزشک خود سعی کنید وزن طبیعی و BMI خود را حفظ کنید: این بدان معناست که هدف شما این است که در دوران بارداری به میزان مناسب وزن اضافه کنید و بعد از آن وزن اضافی خود را از دست دهید.
چگونه دیابت بارداری درمان می شود؟
خوشبختانه، شما می توانید با کنترل دقیق و مداوم سطح قند خون، تمام خطرات احتمالی مرتبط با دیابت را در بارداری از بین ببرید.
در صورت تشخیص، درمانگر موارد زیر را توصیه می کند:
- چندین بار در روز سطح قند خون خود را کنترل کنید.
- با یک متخصص زنان مراجعه کنید. او می تواند به شما کمک کند گزینه های غذایی سالم را مرور کنید و یک برنامه غذایی تنظیم کنید. بسیاری از زنان مدت ها پس از تولد به رژیم غذایی “دیابت حاملگی” وعده های غذایی متعادل پایبند هستند.
- یک گزارش غذا نگه دارید. بعد از هر وعده غذایی، هر آنچه را خوردید همراه با شماره گلوکز خون خود بنویسید. این به شما کمک می کند بهتر درک کنید چه غذاهایی سطح گلوکز شما را افزایش می دهند تا بتوانید از آن ها اجتناب کنید.
- حرکت کنید. بعد از غذا پیاده روی کنید یا از پله ها استفاده کنید تا سطح گلوکز شما کاهش یابد.
- رژیم غذایی و ورزش اغلب برای کنترل دیابت حاملگی کافی هستند، اما اگر این گونه نشود، ممکن است پزشک پیشنهاد کند که برای کنترل آن انسولین مکمل مصرف کنید.
- تزریق انسولین با نظارت پزشک معالج
- پزشک شما ممکن است برای اطمینان از طبیعی بودن ضربان قلب، میزان مایع آمنیوتیک و حرکات کودک، نظارت اضافی بر جنین را در سه ماهه سوم بارداری، از جمله آزمایشات استرس و یا پروفایل های بیوفیزیکی، پیشنهاد کند.
خلاصه مطلب
دوران بارداری یکی از سخت ترین و در عین حال شیرین ترین برهه زمانی است که هر زنی می تواند آن را تجربه کند. پس همانطور که در مطالب بالا نیز بدان اشاره کرده ایم با مراقبت از خود جلوی بروز هر نوع عارضه ای در این زمان را بگیرید. در غیر این صورت ممکن سلامتی خود و جنین تان در خطر باشد.