واژن نیز همانند دهان، پوست و دیگر نواحی بدن دارای بوی خاصی است. بوی واژن هرگونه بویی می باشد که از ناحیه واژن و ناحیه تناسلی بانوان بلند می شود. بسیاری از زنان نگران بوی بد واژن خود هستند. رژیم غذایی، سلامت و بهداشت فردی و دیگر عوامل می توانند بر بوی طبیعی واژن تاثیر بگذارند.
در این مقاله انواع بوی بد واژن را مورد بررسی قرار می دهیم. همراه ما باشید.
علت بوی بد واژن
به طور قطع دلیل اصلی بوی بد واژن عفونت‌های دستگاه تناسلی در خانم‌ها است. اکثر این عفونت ها با درمان آنتی بیوتیکی و نیز درمان‌های ضد قارچی به طور کامل برطرف میشوند ولی امکان بازگشت مجدد آن نیز وجود دارد. مخصوصا احتمال ابتلا به این قبیل عفونت‌ها در فردی که یک بار مبتلا شده نسبت به سایرین بیشتر می باشد. یکی دیگر از عواملی که موجب افزایش ترشحات واژن و بوی بد آن میشود، مصرف قرص‌های ضد بارداری است؛ زیرا ترکیب باکتری‌های نرمال (فلور نرمال) واژن را تغییر می‌دهد و زمینه بروز این مشکل را بیش از پیش فراهم می‌کند.
همچنین زمانی که در بدن فرد عفونتی وجود داشته باشد، این مواد باید به طریق مختلف از بدن دفع گردند که یکی از این راه‌ها ادرار و ترشحات واژن است؛ بنابراین زمانی که این ناحیه دائما در تماس با مواد عفونی و زائد باشد احتمالا عفونت، چرک و ترشحات بد بو در ناحیه، زیاد می شود.
بوی بد واژن نشانه چه بیماری‌هایی است؟
بوی بد واژن گاهی می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری یا عفونت باشد. یکی از شایع ترین دلایل آن، عفونت باکتریایی واژن (واژینوز باکتریال) است که اصولا با بوی ماهی گندیده همراه است. عفونت‌های قارچی هم ممکن است باعث ترشح و بوی ناخوشایند شوند، هرچند بوی آنها عمدتا شدید نیست. عفونت‌های مقاربتی مثل تریکومونیازیس هم می‌توانند بوی بد به همراه خارش و سوزش ایجاد کنند. گاهی اوقات باقی ماندن اجسام خارجی مثل تامپون هم منجر به بوی تعفن میشود. در صورت ماندگاری این بوها، حتما باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کرد تا علت دقیق مشخص شود.
تفاوت بوی طبیعی واژن و بوی غیر طبیعی چیست؟
واژن به طور طبیعی بویی ملایم و کمی اسیدی دارد که بسته به سیکل قاعدگی، تغذیه و فعالیت بدنی، ممکن است کمی تغییر کند. بوی طبیعی معمولا تند، زننده یا آزار دهنده نیست. اما بوی غیر طبیعی معمولا تیز، گندیده یا شبیه بوی ماهی است و اغلب با علائمی مانند خارش، سوزش، ترشحات غیر معمول یا تغییر رنگ همراه است. اگر بوی واژن ناگهان تغییر کرده و با علائم دیگر همراه شد، احتمال وجود عفونت یا مشکل پزشکی وجود دارد. شناخت این تفاوت‌ها به تشخیص زود هنگام مشکلات کمک می‌کند و باعث حفظ سلامت ناحیه تناسلی میشود.
تاثیر تغذیه در بوی بد واژن
تغذیه نقش مهمی در سلامت کلی بدن و از جمله بوی واژن دارد. مصرف زیاد غذاهای تند، سیر، پیاز، قهوه و الکل می‌تواند بوی واژن را تغییر داده و آن را ناخوشایند کند. در مقابل، مصرف میوه‌هایی مثل آناناس، پرتقال و توت فرنگی، و همچنین سبزیجات تازه، می‌تواند بوی واژن را بهتر و طبیعی تر کند. نوشیدن آب فراوان، مصرف پروبیوتیک‌ها مثل ماست و پرهیز از غذاهای فرآوری شده نیز توصیه میشود. در واقع، تغذیه سالم باعث حفظ تعادل فلور باکتریایی واژن شده و احتمال بوی بد را کاهش می‌دهد. بنابراین اصلاح رژیم غذایی می‌تواند یکی از راه‌های موثر در بهبود بوی واژن باشد.
در چه سنی ممکن است دچار بوی بد واژن شویم؟
بوی بد واژن ممکن است در هر سنی از بلوغ تا یائسگی بروز کند، اما در دوران بلوغ، بارداری و یائسگی به دلیل تغییرات هورمونی شایع تر است. در دوران نوجوانی، تغییرات هورمونی می‌تواند باعث افزایش ترشحات و تغییر بوی واژن شود. در زنان فعال از نظر جنسی، احتمال بروز عفونت‌های واژینال بیشتر است که می‌تواند به بوی بد منجر شود. در دوران یائسگی نیز کاهش استروژن باعث خشکی و تغییر تعادل باکتریایی واژن میشود. حتی در کودکان، در موارد نادر، وجود جسم خارجی یا عفونت ممکن است باعث بوی ناخوشایند شود. پس مراقبت و بهداشت در هر سنی ضروری است.
تاثیر PH در بوی بد واژن
سلامت واژن هر فرد وابسته به این موضوع می باشد که PH واژن در یک محدوده مناسب باشد.
PHواژن بانوان به طور معمول اسیدی و حدودا 8/3 تا 5/4 می‌باشد و تغییرات در آن موجب ابتلا به عفونت و بوی بد واژن خواهد شد. زمانی که محیط اسیدی باشد، شرایط برای رشد باکتری و قارج فراهم نمی‌شود اما کافیست تا PH به سمت قلیایی شدن پیش رود. معمولا در دوران بارداری ناحیه واژن اسیدی تر و در دوران قاعدگی ناحیه قلیایی می‌باشد که فرد بیشتر مستعد هرگونه عفونت و بیماری است.
انواع بوی بد واژن
بوی بد ماهی
اگر بعضی از انواع باکتری در ناحیه واژن بیش از حد رشد داشته باشند، امکان بروز عفونت پیش می‌آید. این مشکل با افزایش PH در واژن و رشد غیرعادی بعضی باکتری‌ها رخ می‌دهد و چندان خطرناک نیست و با علائمی مانند خارش و سوزش همراه است
واژینوز باکتریال یکی از شایع‌ترین عوامل ایجاد بو و عفونت در زنان ۱۵ تا ۴۴ ساله است.
بوی مخمر مانند
بیشتر عفونت های قارچی، بوی شدیدی ندارند و با ترشحاتی غلیظ و پنیری شکلی همراه هستند و بویی شبیه بوی مخمر و آبجو می‌دهند.و علائمی مانند خارش واژن ، قرمز شدن در این افراد دیده می شود و یا بعد از ادرار در این ناحیه درد مشاهده می شود.
عفونت قارچی در زنان مبتلا به دیابت معمولا بیشتر از دیگران است. زیرا قارچ از قند تغذیه می‌کند و در ترشحات این افراد، گلوکز بیشتری وجود دارد.
بوی کپک
در صورتی که بویی شبیه به بوی کپک در واژن خود احساس کردید امکان دارد، لباستان باعث به دام افتادن قطرات عرق، سلول‌های مرده پوستی، ترشحات، مایع منی جامانده از آمیزش و…شده باشد.
لباس‌های تنگ هم عامل مهمی در ایجاد بوی بد واژن هستند. از لباس ها زیر نخی و همچنین لباس هایی با منافذی برای گردش هوا استفاده کنید.
بوی گندیدگی
علت بوی گندیدگی، رشد بیش از حد باکتری‌ها در یک محیط محدود و بسته است.
برای مثال زمانی که تامپون چند روز در واژن مانده باشد، چنین بویی می دهد که در صورت رفع نشدن بسیار خطر ناک می باشد.
بوی وایتکس
در صورتی که بویی شبیه وایتکس یا ماده شیمیایی آمونیاک را در واژن خود حس کردید احتمالا به علت بوی ادرار در ناحیه واژن می باشد.مخصوصاً اکر بدنتان نیز کم آب و دی هیدراته باشد.
بوی شیرینی
اگر بویی با رگه‌هایی شیرین در ناحیه واژن احساس کردید، احتمالا به علت رژیم غذایی‌تان باشد. مواد غذایی مانند سیر در بوی ترشحات واژن، تغییراتی را به وجود می‌آورند. مصرف بیش از حد غذاهای شیرین باعث تولید قارچ و بوی بد واژن میشود.
مواد غذایی با بوهای تند مانند پیاز و قهوه هم می‌توانند باعث تغییر بوی عرق و ترشحات بدن شوند.
بنابراین توصیه می شود مقادیر زیاد آب بنوشید زیرا و پرآب نگه داشتن بدن می‌تواند مانع از رشد باکتری‌های واژنی شود.
همچنین عرق را هم رقیق‌تر و کم‌بوتر می‌کند. در نتیجه ترشحات واژنی هم بوی کمتری تولید خواهند کرد.
درمان بوی بد واژن
با رعایت یکسری نکات در افرادی که دارای این مشکل هستند می توان سرعت درمان را بسیار بالا می‌برد که برخی از آنها در ادامه اشاره خواهیم کرد:
- شست و شوی ناحیه تناسلی با آب و ژل‌های آنتی‌باکتریال
- حذف موهای زائد ناحیه تناسلی راهی بسیار آسان و البته موثر در کاهش بوی بد واژن است. زیرا این موهای زائد خود می‌توانند محل مناسبی برای رشد باکتری‌ها و انواع عفونت‌ها باشند.
- بلافاصله بعد از برقراری رابطه جنسی، ناحیه تناسلی را به خوبی شست و شو دهید و حتی به طور کامل استحمام کنید و از باقی ماندن ترشحات جنسی خود یا شریک جنسیتان در محل جدا خودداری نمایید.
- اگر بعد از رابطه‌ی جنسی فرد ادرار کند، به دلیل خارج شدن بخشی از ترشحات و مواد زائد تا حد زیادی از بوی بد واژن کاسته میشود.
- از مواد غذایی معطر استفاده نکنید. زیرا این مواد موجب از بین رفتن باکتری‌های مفید موجود در دستگاه ادراری تناسلی فرد میشوند و بوی بد واژن را تشدید می‌کنند.
- آب زیادی بنوشید. این کار باعث میشود که مواد زائد و عفونت‌ها با سرعت بیشتری از طریق ادرار دفع شوند و مشکل فرد برطرف شود.
- از لباس‌های زیر تنگ برای طولانی مدت استفاده نکنید بلکه از لباس‌های زیر نخی و گشاد استفاده کرده و آنها را حداقل روزی دوبار تعویض کنید و از باقی ماندن ترشحات واژن در محل شدیدا خودداری کنید
- در صورتی که ترشحات شما بسیار زیاد است، به گونه‌ای که لباس زیرتان دائما خیس و کثیف است می‌توانید از پدهای روزانه استفاده کنید و آنها را نیز هرچند ساعت یک بار تعویض کنید.
کلام آخر
نکاتی که ذکر شد برای جلوگیری از بوی بد واژن و نیز درمان آن موثر می باشد ولی به طور کلی درصورتی که فردی متوجه هرگونه موضوع غیرطبیعی، اعم از تغییر رنگ، تغییر بو و تغییر میزان ترشحات واژن شد باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کند تا پزشک با توجه به علت بیماری، درمان مناسب را برای بیمار تجویز کند.
