وقتی نوزادی قبل از هفته 37 بارداری به دنیا می آید، زایمان زودرس محسوب می شود. هر چه زودتر زایمان انجام شود، خطرات سلامتی برای نوزاد جدی تر است. نوزادان نارس به نظارت دقیق و مراقبت های ویژه برای کمک به رشد و تکامل خارج از رحم نیاز دارند. علل زیادی برای ایجاد این اتفاق وجود دارد. امروز در این مقاله می خواهیم در مورد علت زایمان زودرس و روش های پیشگیری از آن صحبت کنیم.
زایمان زودرس چیست؟
نوزاد نارس یا زایمان زودرس زمانی اتفاق می افتد، که نوزاد خیلی زود یا حدود سه هفته قبل از موعد مقرر متولد شود. دوره طبیعی بارداری (رشد جنین) حدود 40 هفته می باشد و زایمان بعد از این مدت انجام می شود. زایمان زودرس در هفته ی 37 بارداری یا زودتر اتفاق می افتد. این زایمان زودرس می تواند خطرات جدی برای سلامتی مادر و به ویژه نوزاد داشته باشد.
نوزادان بسیار نارس (زودتر از هفته ای 37 بارداری) در معرض خطر بیشتری برای مشکلات رشدی هستند. زنده ماندن نوزادانی که در هفته های 23 تا 24 به دنیا می آیند، امکان پذیر است، اما خطرآفرین است.
شایع ترین علت زایمان زودرس چیست؟
علت زایمان زودرس در نیمی از موارد ناشناخته است. با این حال، برخی از دلایلی که نوزادان نارس به دنیا می آیند عبارتند از:
- مشکلات دهانه رحم، زمانی که برای نگه داشتن وزن نوزاد و رحم آنقدر ضعیف است که زودتر شروع به باز شدن می کند (به نام ناتوانی دهانه رحم).
- بارداری چند قلویی (دوقلو یا بیشتر)
- شرایط سلامت مزمن، مانند دیابت یا عفونت
- سوء مصرف مواد مخدر یا الکل
- پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری (فشار خون بالا در دوران بارداری).
- زمان بسیار کم (کمتر از 18 ماه) بین بارداری ها
- خونریزی واژن یا عفونت در این دوران
- مشکلات جفت مانند نارسایی جفت یا جدا شدن جفت
- پارگی زودرس پرده ها، زمانی که کیسه آمنیوتیک خود به خود پاره شود.
- سابقه زایمان زودرس
- بارداری به روش های IVF
- بارداری در سنین بالا
آیا برخی از افراد بیشتر در معرض خطر زایمان زودرس هستند؟
اگر:
- سیاه پوست هستید.
- افراد زیر 20 سال یا بالای 40 سال هستند.
- سابقه خانوادگی یا شخصی زایمان زودرس داشته باشید.
- در دوران بارداری سیگار بکشید.
علائم زایمان زودرس چیست؟
در بیشتر موارد زایمان به خودی خود شروع می شود و علائم معمولاً مانند زایمانی است که بعد از هفنه 40 بارداری صورت می‌گیرد.
علائم زایمان زودرس عبارتند از:
- فشار در لگن، گویی کودک در حال فشار دادن به پایین است.
- گرفتگی در قسمت پایین شکم
- اسهال، حالت تهوع یا استفراغ
- کمردرد مداوم
- تغییر در ترشحات واژن یا ترشحات بیشتر از حد طبیعی
- ترشحات مخاطی، خون یا مایع از واژن
- پاره شدن کیسه آب
- انقباضات منظم یا انقباضاتی که بیش از 4 بار در ساعت رخ می دهد.
- کند شدن یا توقف حرکات کودک
نوزاد نارس چگونه درمان می شود؟
نوزادان نارس اغلب به مراقبت های پزشکی تخصصی در بخش مراقبت های ویژه نوزادان (NICU) نیاز دارند. این بخش از بیمارستان مختص نوزادان در شرایط بحرانی است. برخی از نوزادان هفته ها یا ماه ها در NICU می مانند.
نوزادان نارس اغلب در موارد زیر به کمک نیاز دارند:
- نفس کشیدن
- تغذیه
- افزایش وزن
- حفظ دمای بدن خودشان
آیا زایمان زودرس منجر به زایمان می شود؟
گاهی اوقات زایمان زودرس متوقف می شود و منجر به زایمان نمی شود. زایمان ممکن است خود به خود یا با درمان های مناسب متوقف گردد.
پزشک متخصص زتان و زایمان شما ممکن است داروهای خاصی را برای توقف یا به تاخیر انداختن زایمان توصیه کند. اگر این داروها موثر نباشند، داروهای دیگر ممکن است به آماده سازی کودک برای تولد و جلوگیری از برخی عوارض کمک کنند.
چطور می توانیم از زایمان زودرس جلوگیری کنیم؟
هیچ راه واحدی برای جلوگیری از زایمان زودرس وجود ندارد، اما می توانید اقداماتی را برای کاهش خطر زایمان زودرس انجام دهید:
- در دوران بارداری از مصرف دخانیات، الکل یا مواد مخدر خودداری کنید.
- از یک برنامه غذایی سالم و متعادل استفاده کنید.
- در این دوران ویتامین های و مکمل های مورد نیاز را مصرف کنید.
- در طول بارداری مراقبت های کامل دوران بارداری را دریافت کنید.
- اکر در زمان بارداری کم خونی، دیابت یا فشار خون دارید حتما تحت مراقبت باشید و درمان شوید.
- سطح استرس خود را کاهش دهید.
- بین بارداری ها حداقل 18 ماه صبر کنید.
- وزن متعادل داشته باشید نه خیلی چاق یا لاغر باشید.
- سعی کنید در دوران بارداری پیاده روی و یا ورزش های مناسب این دوران را با نظر پزشک خود انجام دهید.
خطرات زایمان زودرس برای نوزاد
جنین برای رشد به یک دوره ی کامل (40 هفته ای) در رحم مادر نیاز دارد. اگر خیلی زود به دنیا بیایند، ممکن است به طور کامل رشد نکنند. این می تواند مشکلات جدی سلامتی برای نوزاد ایجاد کند. نوزادان نارس معمولاً مشکلات قلبی، مغزی، ریوی یا کبدی دارند.
برخی از مشکلات رایج برای نوزادان نارس عبارتند از:
- مشکلات تنفسی
- مشکلات قلبی
- مشکلات در دستگاه گوارش آنها
- زردی
- کم خونی
- عفونت ها
اکثر نوزادان نارس به طور طبیعی رشد می کنند، اما آن ها در معرض خطر بیشتر مشکلات رشدی هستند، بنابراین نیاز به بررسی منظم سلامت و رشد در بیمارستان یا نزد پزشک اطفال دارند. اگر در مورد رشد کودک خود نگران هستید، با پزشک خود صحبت کنید.
مشکلاتی که ممکن است بعداً در کودکانی که نارس به دنیا آمده اند رخ دهد عبارتند از:
- تاخیر در گفتار
- مشکلات رشد و حرکت
- مشکلات دندان
- مشکلات بینایی یا شنوایی
- مشکلات تفکر و یادگیری
- مشکلات اجتماعی و عاطفی
زایمان زودرس چه خطراتی برای مادر به همراه دارد؟
نوزادی که زودتر از موعد به دنیا می آید می تواند تأثیر عاطفی زیادی بر کل خانواده داشته باشد. مانند:
- اضطراب
- افسردگی پس از زایمان
- اختلال استرس پس از سانحه
- مشکل در ارتباط با نوزادشان
کلام آخر
تولد زودرس می تواند عوارض جدی برای سلامتی نوزاد ایجاد کند. هنگامی که یک نوزاد زمان کافی برای رشد در رحم نداشته باشد، اندام های مهم ممکن است به طور کامل رشد نکنند. با این حال، پیشرفت‌ها در مراقبت از نوزادان به بسیاری از نوزادان نارس کمک می‌کند تا به کودکان سالم و قوی تبدیل شوند. سالم ماندن مادر و مراقبت ها در طول بارداری بهترین راه برای جلوگیری از زایمان زودرس است.
