برخی ازخانم ها به اشتباه تصور می کنند که افتادگی رحم در هر صورت با بالا رفتن سن و زایمان های متعدد ایجاد می شود و این افراد به دنبال راهی برای درمان و پیشگیری این عارضه نیستند. امروزه روش های متعددی وجود دارد که می توان به وسیله آن عضلات لگن را تقویت و از به وجود آمدن این عارضه جلوگیری کرد. در این مقاله افتادگی رحم، علل و علائم آن و همچنین روش های درمان این بیماری بررسی شده است.
درمان افتادگی رحم
افتادگی رحم یک اصلاح عامیانه است که در واقع به شل شدن عضلات رحم گفته می شود این اتفاق در هر سنی که بیوفتد قابل درمان می باشد.برای درمان افتادگی رحم یا پرولاپس روش های مختلفی وجود دارد که به مراحل و شدت افتادگی بستگی دارد. بسیاری از خانم ها می پرسندکه عمل جراحی برای درمان افتادگی رحم چگونه است و چه روش های درمانی برای این عارضه وجود دارد.
در ادامه به روش های مختلف درمان این عارضه اشاره کرده ایم پس همراه ما باشید.
افتادگی رحم چیست
رحم یا زهدان به وسیله ی تعداد زیادی رباط وعضله در فضای داخل لگن قرار گرفته است. در برخی موارد زایمان و بارداری های دشوار و یا زایمان طبیعی در خانم ها باعث می شود که عضلات این ناحیه شل شود. عوامل دیگری نیز مانند بالا رفتن سن درخانم ها و همچنین کاهش سطح استروژن باعث می شود که رحم به سمت پایین و به طرف کانال واژن حرکت کند که در نتیجه باعث افتادگی رحم می گردد.
افتادگی رحم به چند دسته تقسیم می شود
همان طور که گفته شد شل شدن و ضعیف شدن عضلات رحم باعث می شود که رحم به سمت پایین حرکت کند و یا به طور کامل از بدن خارج شود.
افتادگی رحم به صورت زیر تقسیم می گردد:
- افتادگی درجه یک: دهانه رحم به سمت کانال واژن حرکت می کند.
- افتادگی درجه دو:دهانه رحم واردکانال واژن می شود.
- افتادگی درجه سه:دهانه رحم از واژن خارج می شود.
- افتادگی درجه چهار:دهانه رحم به طور کامل از واژن خارج می گردد که به آن پروسیدنتیا می گویند.
علائم افتادگی رحم
این بیماری نیز مانند سایر بیماری ها علائمی را در بدن ایجاد می کند که عبارتند از :
- احساس پر بودن یا فشاردرناحیه شکم در هنگام نشستن.
- درد پایین کمر
- دربرخی موارد بیمار احساس می کند چیزی از واژن خارج شده است.
- مشکل در راه رفتن
- مشکل در دفع ادرار و مدفوع
- درد در هنگام رابطه جنسی
چه عواملی باعث افتادگی رحم می شود
مواردی وجود دارند که باعث افتادگی رحم می گردند:
- آسیب دیدگی غضلات و رباط های محافظ دیواره رحم درحین زایمان طبیعی.
- ضعیف شدن و از بین رفتن حجم بافت رحم پس از یائسگی
- کاهش تولید استروژن توسط تخمدان ها به مرور زمان
- برخی بیماری ها و اختلالات که باعث ایجاد فشار درون شکم می شوند. مانند یبوست، تومور های ناحیه لگن، سرفه مزمن یا آسم
- اضافه وزن و یا کاهش وزن شدید
- انجام برخی جراحی ها در ناحیه لگن مانند جراحی رادیکال
- برداشتن اجسام سنگین از روی زمین که به ناحیه داخل شکم فشار می آورد.
- برخی عوامل ژنتیکی
آیا افتادگی رحم باعث سیستوسل می شود
سیستوسل بیرون زدگی یافتق دیواره فوقانی واژن می باشد که باعث تکرر ادرار و احساس دفع فوری ادرار می شود.این بیماری به صورت مستقیم با افتادگی رحم و ضعیف شدن عضلات در ارتباط می باشد. انتروسل و رکتوسل نیز از مواردی می باشد که در نتیجه افتادگی رحم ایجاد می شوند.
چه زمانی باید برای درمان افتادگی رحم به پزشک مراجعه کنیم
در صورتی که موارد زیر را در خود مشاهده کردید در اولین فرصت به پزشک متخصص زنان، زایمان و نازایی مراجعه کنید.
- هنگامی که بیمار دهانه رحم را در نزدیکی واژن احساس کند.
- هنگامی که بیمار دچار نشت ادرار شود.
- هنگامی که بیمار احساس کند به کانال واژن فشار وارد می شود.
- هنگامی که بیمار احساس کند رکتوم پر است.
- هنگامی که بیمار برای دفع ادرار و مدفوع دچار مشکل باشد.
روش های درمان افتادگی رحم
درمان خانگی: با انجام برخی ازتمرینات ورزشی می توان عضلات لگن را تقویت کرد اما در بیشتر مواردی افتادگی رحم ربطی به تقویت عضلات رحم ندارد.
داروها: استروژن درمانی باعث تقویت عضلات بدن و عضلات اطراف واژن می شود و از این طریق از افتادگی واژن جلوگیری می کند. برخی از پمادها و همچنین شیاف ها می توانند تا حدودی قدرت عضلات این ناحیه را افزایش دهند. البته این روش بیشتر درزنانی که یائسه شده اند توصیه می شود.
درمان با بیوفیدبک: متخصص زنان وزایمان دراین روش درمانی از بیوفیدبک استفاده می کند تا عضلات کف لگن را تقویت نماید. در این روش وسایل مخصوصی درون واژن یا رکتوم قرار می گیرد و سپس از بیمار خواسته می شود که عضلات خود را منقبض کند.و از این طریق به تدریج عضلات این ناحیه را قوی تر می کند.
وسایل محافظ رحم: درصورتی که بیمار نیاز و یا تمایلی به جراحی نداشته باشد می تواند از وسایلی مانند پساری استفاده نماید تا افتادگی رحم جلوگیری کند. این وسایل دراندازه و شکل مختلف و با توجه به ساختار بدن وجود دارند. در صورتی که افتادگی رحم زیاد باشد پساری در داخل واژن قرار نمی گیرد و باعث بروز عفونت و ترشح بد بو واژن می شود.
تحریک الکتریکی عصبی- عضلانی (NMES):تحریک الکتریکی این ناحیه باعث تقویت عضلات لگن و کنترل مثانه می شود. عضلات لگن و اسفنکتر مجرای پیشراب و مقعد با این روش قوی تر از قبل می گردند. تحریک الکتریکی توسط دستگاه مخصوصی انجام میگردد و پزشک سر دستگاه را وارد واژن می کند و جریان الکتریکی خفیفی را به بدن ارسال می کند. این جریان الکتریکی به مدت 15 تا 20 ثانیه در واژن برقرار می شود و معمولا هر جلسه 20 تا 30 دقیقه طول می کشد.
جراحی افتادگی رحم:جراحی افتادگی رحم به عواملی مانند سن بیمار، سلامت عمومی و تمایل به بارداری در آینده بستگی دارد.در موارد شدید پزشک اقدام به خارج کردن رحم (هیستروسکوپی) می کند.این جراحی به صورت شکمی ویا به صورت واژینال انجام می گردد.
راه های جلوگیری از افتادگی رحم
- وزن خود را کاهش دهید.
- رژیم غذایی خود را سرشاراز فیبر کنید.
- انجام برخی از ترمینات ورزشی مانند ترمینات کگل عضلات لگن را قوی می کند.
- از زور زدن و برداشتن اجسام سنگین جلوگیری کنید.
