مسمومیت بارداری یا پره اکلامپسی (Pre-eclampsia) یک وضعیت پزشکی جدی است که در دوران بارداری رخ دهد. برخی از علائم ممکن است شامل فشار خون بالا و پروتئین در ادرار باشد، که معمولاً بعد از هفته 20 بارداری رخ می دهد. مسمومیت بارداری می تواند چندین اندام بدن شما از جمله کبد، کلیه و مغز را تحت تاثیر قرار دهد. اگر درمان نشود، می تواند منجر به مشکلات جدی برای شما یا کودکتان شود. امروز می خواهیم در مورد علت پره اکلامپسی در دوران بارداری صحبت کنیم پس تا انتها با ما همراه باشید.
پره اکلامپسی چیست؟
پره اکلامپسی معمولا در اثر فشار خون بالا ایجاد می شود، که می تواند بعد از هفته بیستم بارداری یا پس از زایمان اتفاق بیفتد (به نام پره اکلامپسی پس از زایمان). زمانی است که یک زن فشار خون بالا دارد و علائمی دارد که نشان می دهد برخی از اندام های او مانند کلیه ها و کبدش ممکن است به طور طبیعی کار نکنند.
البته همیشه علت ایجاد این اختلال نمی تواند فشار خون باشد. علل این وضعیت به طور کامل شناخته نشده است، اما به نظر می رسد عوامل ژنتیکی و جفت نیز نقش مهمی دارند. پره اکلامپسی در حاملگی های اول شایع تر است تا حاملگی های بعدی.
پره اکلامپسی یک مشکل جدی برای زنان باردار در سراسر جهان است. 2 تا 8 درصد از بارداری ها در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار می دهد، که از عوارض آن می توان زایمان زودرس را نام برد.
اکثر زنان مبتلا به پره اکلامپسی نوزادان سالمی به دنیا آوردند. اما اگر به موقع این اختلال بارداری درمان نشود، می تواند مشکلات سلامتی جدی برای شما و کودکتان ایجاد کند.
شما می توانید در دوران بارداری پره اکلامپسی داشته باشید و از آن اطلاعی نداشته باشید، بنابراین به پزشک متخصص زنان در تبریز خود، حتی اگر احساس خوبی دارید، حتما مراجعه کنید و تحت مراقبت های بارداری قرار بگیرد.
علت پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری چیست؟
اگرچه علت دقیق پره اکلامپسی مشخص نیست، اما تصور میشود که این بیماری زمانی رخ میدهد که مشکلی در جفت وجود داشته باشد، اندامی که جریان خون نوزاد را به مادر مرتبط میکند.
البته مواردی وجود دارد که می تواند شانس ابتلا به پره اکلامپسی را افزایش دهد، مانند:
- پره اکلامپسی در بارداری قبلی
- فشار خون طولانی مدت
- دیابت
- بیماری های خود ایمنی مانند لوپوس یا سندرم آنتی فسفولیپید
- نداشتن شرایط سلامت روان مانند افسردگی یا اضطراب
پره اکلامپسی نیز ممکن است در موارد زیر شایع تر باشد:
- بارداری بالای 35 یا 40 سال
- اولین بارداری شما
- 10 سال از آخرین بارداری شما می گذرد
- شما خیلی اضافه وزن دارید
- وراثت (مادر یا خواهران شما پره اکلامپسی داشته اند)
علائم پره اکلامپسی چیست؟
پره اکلامپسی گاهی اوقات بدون هیچ علامتی ایجاد می شود. فشار خون بالا ممکن است به کندی ایجاد شود یا ممکن است شروع ناگهانی داشته باشد. نظارت بر فشار خون بخش مهمی از مراقبت های دوران بارداری است زیرا اولین علامت پره اکلامپسی معمولاً افزایش فشار خون است.
زنانی که پره اکلامپسی همراه با فشار خون بالا دارند نیز ممکن است مشکلات کلیوی را تجربه کنند که منجر به پروتئین در ادرار می شود.
علائم اولیه و بارز پره اکلامپسی شامل فشار خون بالا (فشار خون بالا) و پروتئین در ادرار (پروتئینوری) است.
علائم اولیه پره اکلامپسی عبارتند از:
- افزایش ناگهانی فشار خون (بالاتر از سطح در ابتدای بارداری)
- پروتئینوری (پروتئین در ادرار).
همچنین تورم ناگهانی صورت، دست ها و پاها می تواند نشانه پره اکلامپسی باشد.
برخی از علائم پیشرفته پره اکلامپسی عبارتند از:
- سرگیجه
- سردرد
- اختلالات بینایی، مانند چشمک زدن چراغ ها و تاری دید
- درد شکم
- درد زیر دنده ها
- تهوع و استفراغ
در صورت عدم درمان، پره اکلامپسی می تواند منجر به مشکلات جدی مانند:
- تشنج
- نارسایی کلیه
- نارسایی کبد
- مشکلات لخته شدن خون
- سکته مغزی
آیا پره اکلامپسی عوارضی دارد؟
اکثر زنان باردار مبتلا به پره اکلامپسی پس از مصرف داروهای فشار خون و به دنیا آوردن نوزاد، هیچ عارضه ای نخواهند داشت. با این حال، برخی از زنان باردار ممکن است عوارض جدی مانند تشنج، سکته مغزی، نارسایی کلیه، نارسایی کبد یا خونریزی به دلیل مشکل لخته شدن را تجربه کنند.
زنانی که پره اکلامپسی داشته اند ممکن است در آینده در معرض خطر افزایش فشار خون، بیماری قلبی، دیابت یا اختلالات لخته شدن مداوم باشند. ممکن است پزشک از شما بخواهد که معاینات منظم تری داشته باشید تا در صورت بروز هر یک از این اختلالات بتوانید در اسرع وقت درمان شوید.
عوارض پره اکلامپسی روی جنین چیست؟
زایمان زودرس: اگر مادر مبتلا به پره اکلامپسی باشد، فشار خون بالا میتواند میزان اکسیژن و مواد مغذی را که میتوانند به جنین برسند را کاهش میدهد. در موارد شدید، کودک ممکن است به تدریج از اکسیژن و مواد مغذی محروم شود، که ممکن است رشد را تحت تاثیر قرار دهد. این محدودیت رشد، زندگی نوزاد را تهدید می کند و پس از آن لازم است نوزاد زودتر حتی نارس به دنیا بیاید
جدا شدن جفت: یکی دیگر از عوارض جدی پره اکلامپسی، جدا شدن جفت است که در آن جفت از دیواره رحم جدا می شود و زن خونریزی واژینال و درد شکم را تجربه می کند.
از دیگر عوارضی که بر روی جنین به جا می گذارد وزن کم نوزاد و غیره می تواند باشد.
چطور بفهمیم پره اکلامپسی داریم؟
پزشک شما به طور معمول فشار خون شما را در هر بار ویزیت در دوران بارداری بررسی می کند تا مطمئن شود که در محدوده طبیعی است. اگر فشار خون شما خیلی بالا باشد، پزشک ممکن است تعدادی آزمایش دیگر را برای بررسی پره اکلامپسی تجویز کند. این ممکن است شامل آزمایش ادرار برای بررسی پروتئین، آزمایش خون برای بررسی عملکرد کلیه و کبد و معاینات فیزیکی معمول برای بررسی ورم پای شما باشد. کودک شما همچنین با استفاده از سونوگرافی برای ارزیابی رشد و سلامت او و پایش ضربان قلب با استفاده از تست دیگر بررسی خواهد شد.
درمان بستگی به این دارد که پره اکلامپسی شما چقدر شدید است و در چه ماهی از دوران بارداری خود قرار دارید. حتی اگر پره اکلامپسی خفیف دارید، برای اطمینان از بدتر نشدن آن به درمان نیاز دارید.
چطور از پره اکلامپسی جلوگیری کنیم؟
علت دقیق پره اکلامپسی مشخص نیست. تصور می شود که عملکرد نامناسب جفت از جمله جریان خون ناکافی به جفت باشد. عوامل دیگری که ممکن است خطر را افزایش دهند را در بالا ذکر کردیم.
در حال حاضر هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از پره اکلامپسی وجود ندارد. برخی از عوامل موثر در فشار خون بالا را می توان کنترل کرد از جمله:
- به دستورات پزشک خود را در مورد رژیم غذایی و ورزش توجه کنید.
- از خوردن غذاهای شور خودداری کنید.
- 6-8 لیوان آب در روز بنوشید.
- از غذاهای سرخ شده و غذاهای ناسالم خودداری کنید.
- استراحت کافی داشته باشید
- به طور منظم ورزش های بارداری را انجام دهید.
- در طول روز چندین بار پاهای خود را بالا بیاورید.
- از نوشیدن الکل خودداری کنید
- از نوشیدنی های حاوی کافئین خودداری کنید.
پزشک ممکن است به شما توصیه کند که داروی تجویز شده و مکمل های اضافی را مصرف کنید.