برخی از زنان در دوران بارداری دچار کم خونی یا آنمی می شوند، به این معنی که گلبول های قرمز بسیار کمی در خون خود دارند. کم خونی یا فقر آهن در دوران بارداری می تواند باعث احساس ضعف و خستگی شود و در صورت عدم درمان آن می تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد. شاید برایتان سوال پیش آید، که چرا کم خونی در دوران بارداری رخ می دهد؟ و برای جلوگیری از آن چه کاری می توانید انجام دهید؟ امروز می خواهیم به سوالات شما در مورد کم خونی در بارداری پاسخ دهیم پس تا انتها با ما همراه باشید.
کم خونی در بارداری چیست؟
کم خونی زمانی است که شما گلبول های قرمز کافی برای حمل اکسیژن در سراسر بدن خود ندارید. وقتی بدن شما اکسیژن کافی از خون دریافت نمی کند، نمی تواند به درستی عمل کند.
گلبول های قرمز خون حاوی پروتئین مهمی به نام هموگلوبین هستند. این پروتئین اکسیژن را نگه می دارد و به گلبول های قرمز کمک می کند تا اکسیژن را از ریه ها به تمامی اندام های بدن منتقل کند. برای تولید گلبول های قرمز و هموگلوبین، بدن شما به آهن و ویتامین هایی مانند ویتامین B12 نیاز دارد.
کم خونی خفیف در بارداری شایع است. اگر کم خونی خفیف دارید، کمی احساس خستگی خواهید کرد. اگر کم‌خونی شدید دارید، ممکن است احساس کنید به سختی نفس می کشید و ممکن است احساس ضعف، سرگیجه کنید و به سختی تمرکز داشته باشید. قلب شما اغلب تند خواهد زد.
علت کم خونی در بارداری چیست؟
در دوران بارداری، حجم خون در بدن شما افزایش می یابد و همچنین میزان آهن مورد نیاز شما افزایش می یابد. بدن شما از آهن برای تولید خون بیشتر برای تامین اکسیژن به کودکتان استفاده می کند. اگر در دوران بارداری ذخایر آهن کافی نداشته باشید یا آهن کافی دریافت کنید، ممکن است دچار آنمی در این دوران شوید.
آنمی در بارداری همچنین می تواند ناشی از کمبود اسید فولیک و ویتامین B12، خونریزی یا داشتن بیماری هایی مانند پره اکلامپسی یا بیماری سلول داسی شکل و تالاسمی باشد.
چه کسانی در دوران بارداری بیشتر در معرض خطر کم خونی هستند؟
زنانی بیشتر در معرض ابتلا به کم خونی فقر آهن در بارداری هستند که:
- جراحی کاهش معده انجام داده اند.
- آهن کافی از رژیم غذایی و ویتامین های دوران بارداری دریافت نمی کنند.
- چند قلو باردار هستند.
- داشتن بارداری پشت سر هم با حداقل زمان بین.
- تجربه قاعدگی شدید قبل از بارداری داشتند.
- استفراغ اغلب به دلیل تهوع صبحگاهی.
علائم کم خونی در بارداری چیست؟
ممکن است در ابتدا متوجه علائم کم خونی خفیف نشوید. با گذشت زمان، اگر کم خونی شدید شود، ممکن است علائم زیر را مشاهده کنید:
- خستگی
- سردرد
- تنگی نفس
- سرگیجه یا ضعف
- ضربان قلب سریع
- رنگ پوست رنگ پریده
- درد زبان
- حرکت ناخواسته در ساق پا (سندرم پاهای بی قرار)
آیا کم خونی در بارداری تاثیری روی جنین دارد؟
نوزاد متولد نشده شما برای دریافت کافی آهن، ویتامین B12 و اسید فولیک به شما وابسته است. کم خونی می تواند رشد جنین شما را به خصوص در سه ماهه اول تحت تاثیر قرار دهد.
اگر آنمی درمان نشود، کودک شما در معرض خطر ابتلا به کم خونی بعد از تولد است که می تواند منجر به مشکلات رشدی شود. همچنین، آنمی خطر زایمان زودرس و داشتن نوزاد کم وزن را افزایش می دهد.
چگونه آنمی در بارداری تشخیص داده می شود؟
معمولاً در زمانی که برای اولین بار به پزشک متخصص زنان در تبریز برای مراقبت های دوران بارداری مراجعه می کنید و پزشک در هفته 28 برای بررسی شما آزمایش خون را توصیه می کند. سطح هموگلوبین شما به عنوان بخشی از این آزمایش بررسی می شود. اگر هموگلوبین شما برای دوران بارداری پایین باشد، ممکن است آزمایشات بیشتری انجام دهید.
بیشتر بخوانید: بارداری با رحم دو شاخ
کم خونی در بارداری چگونه درمان می شود؟
درمان به علائم، سن و سلامت عمومی شما بستگی دارد. همچنین به شدت این وضعیت نیز بستگی دارد. اگر کم خونی خفیف تا متوسط دارید، پزشک معمولاً آن را با یک ویتامین روزانه یا مکمل آهن قبل از تولد درمان می کند.
خوردن مرکبات و پرهیز از چای و قهوه همراه یا بلافاصله بعد از غذا، ممکن است به جذب آهن موجود در غذا کمک کند و از کم خونی جلوگیری کند.
اگر شما کم خونی شدید دارید، ممکن است نیاز به تزریق خون داشته باشید.
خوب غذا خوردن در دوران بارداری
بهترین راه برای درمان رایج ترین انواع کم خونی، اطمینان از دریافت کافی آهن، B12 و اسید فولیک است. تغییر رژیم غذایی نیز می تواند کمک کننده باشد. از غذاهای سرشار از آهن مانند اسفناج، گوشت گاو بدون چربی و بوقلمون بیشتر استفاده کنید. غذاهایی که سرشار از ویتامین هستند و به جذب آهن در بدن کمک می کنند (مانند ویتامین C) نیز مهم هستند، از جمله مرکبات، گوجه فرنگی و فلفل.
داشتن یک رژیم غذایی سالم از کم خونی محافظت می کند. آهن در گوشت ها، نان ها و غلات غنی شده با آهن، تخم مرغ، اسفناج و میوه های خشک یافت می شود. ویتامین B12 در گوشت، ماهی، تخم مرغ و محصولات لبنی یافت می شود. سطوح بالای اسیدفولیک در سبزیجات برگ سبز، لوبیا، کلم بروکلی، گوشت گاو، کلم بروکسل و مارچوبه وجود دارد.
کلام آخر
ممکن است در دوران بارداری کمی کم خون باشید زیرا حجم خون بین 20 تا 30 درصد در این دوران افزایش می یابد. رژیم غذایی غنی از آهن، ویتامین C و ویتامین B به اصلاح و پیشگیری از کم خونی کمک می کند. مصرف روزانه یک قرص آهن در دوران بارداری نیز می تواند کمک کننده باشد. در مورد خطر آنمی در دوران بارداری و هر گونه نگرانی که ممکن است داشته باشید، با پزشک متخصص دکتر کلارا منظمی صحبت کنید.
